Airfryer of Oven? Wat zijn de verschillen en overeenkomsten?

Wat is het verschil tussen een airfryer en een oven? Als je in de markt bent voor een airfryer dan kun je jezelf dit afvragen. Want is een airfryer overbodig als je al een goede oven hebt? Want is een airfryer niet gewoon een kleine oven? We gaan er in dit artikel dieper op in.

Snelle antwoord: Een airfryer kun je zien als een kleine hetelucht oven. Maar vanwege het compacte formaat, het hoge vermogen en de hoge luchtcirculatie is de werking van een airfryer veel krachtiger. Hierdoor is een airfryer sneller voorverwarmd en zijn gerechten in kortere tijd klaar op een lagere temperatuur. Een airfryer is gemiddeld 2,5x sneller dan een hetelucht oven.

Video: Airfryer of Oven?

Ik heb de werking van een airfryer getest in vergelijking met een inbouw hetelucht oven. In de onderstaande video maak ik een portie verse friet en een gewone Mora kroket klaar voor één persoon. Deze snacks maak ik klaar in een Philips Airfryer XXL en een AEG heteluchtoven.

Uit mijn test blijkt dat de baktijd van friet en een kroket 2x zolang duurt in een oven in vergelijking met een airfryer. Dat is echt een groot verschil. Een oven doet ongeveer 30 minuten over het bereiden van de patat en de kroket. Een airfryer doet dit slechts in een kwartiertje. En dat is inclusief voorverwarmen van de keukenapparaten.

De smaak van de friet was voor zowel de oven als de hetelucht friteuse goed te noemen. Maar toch vond ik hier en daar wat slappe en glazige frietjes die uit de oven kwamen. De kroket kwam heet maar slap uit de oven. De Mora kroket uit de airfryer was een stuk krokanter, maar helaas toch niet zo krokant als je gewend bent uit een normale frituurpan.

Voor een goede krokante kroket uit de de airfryer (of oven) adviseer ik je om ovenkroketten te gebruiken. Lees meer over het airfryen van kroketten.

Vergelijking tussen een airfryer en een oven

Laten we verder ingaan op de overeenkomsten en de verschillen tussen een hetelucht friteuse en een gewone oven. Veel mensen zien een airfryer als een mini-oven, maar werkt een airfryer echt hetzelfde als elke andere oven?

Het is eerst belangrijk om te weten dat er verschillende soorten ovens zijn, met elk hun eigenschappen.

Soorten ovens

• Conventionele elektrische oven: Genereert boven- en onderwarmte
• Heteluchtoven: Verwarmt met ventilator en grill
• Oven met turbo hetelucht: Verwarmt met een verwarmingselement dat rondom de ventilator zit
• Combi oven: Combinatie van een magnetron en een heteluchtoven
• Stoomoven: Verwarmt het gerecht met stoom
• 4d oven: Volledige warmteverdeling door de gehele ovenruimte

Wat mij betreft kun je een airfryer alleen vergelijken met ovens die over een ventilator en een grill- of verwarmingselement beschikken. Want een airfryer zuigt lucht aan met een ventilator en blaast deze vervolgens langs een verwarmingselement. Deze hete lucht circuleert rond in de bak van de airfryer. Lees meer over hoe een airfryer werkt. 

Het meeste in de buurt van een airfryer komen heteluchtovens. En dan in het bijzonder de turbo heteluchtovens, want deze verwarmen de lucht via een ventilator met rondom een verwarmingselement. Dit lijkt qua opzet op een airfryer. Gemiddeld kost een oven met turbo hetelucht ongeveer €450,– en dit is dan een instapprijs.Werking van een airfryer is anders

Er is een overeenkomst tussen eten bereiden in een airfryer en in een conventionele oven. Beide apparaten verwarmen het eten namelijk met hete lucht. Daarom denken veel mensen dat een airfryer gewoon een klein oventje is. Maar ik vind dat niet terecht.

Hete lucht is anders dan bijvoorbeeld hete olie of boter. Het nadeel van hete lucht is dat lucht niet goed warmte kan vasthouden. Daarom duurt het vrij lang om de koele lucht rondom je gerecht op te warmen en dan het voedsel verder te verwarmen totdat het goed gaar is. 

Koken in een oven is dus meestal een lang proces. Een airfryer is een stuk sneller, omdat bij een airfryer de hetelucht constant in beweging is en daarom het voedsel sneller kan verwarmen, waardoor de baktijd aanzienlijk wordt verkort.

Het geheim van een airfryer is dat het apparaat heel snel de buitenste laag van eten bakt. Bijvoorbeeld de buitenlaag van een frietje. Het droogt de buitenkant als het ware heel snel uit. Dat doet een airfryer door de super snelle hete lucht circulatie.

Hierdoor wordt je frietje krokant aan de buitenkant, omdat de buitenlaag is uitgedroogd en dus knapperig wordt. 

Ondanks dat een oven dezelfde temperatuur kan genereren als een airfryer, werkt een oven toch niet hetzelfde. Want een oven genereert niet dezelfde krachtige luchtcirculatie zoals een airfryer. En juist deze luchtcirculatie is cruciaal om met hete lucht het frituren na te bootsen en dus eten krokant te maken.

Een heteluchtoven genereert een verwarmingsvermogen van ongeveer 3000 watt per m². In vergelijking, een airfryer genereert ongeveer 7500 watt per vierkante meter. Dit hogere verwarmingsvermogen per m² oppervlakte maakt een airfryer 2,5x krachtiger dan een conventionele oven.

Daarnaast maken een oven en een airfryer gebruik van ongeveer een zelfde formaat ventilator die de hete lucht in de rondte blaast. Maar de ventilator in een airfryer zorgt voor een veel krachtigere luchtcirculatie dan bij een oven. Bij een airfryer hoor je dan ook altijd het aanzuigen en blazen van de hete lucht.

Het verwarmingselement is wel iets groter bij een oven, dat komt omdat de inhoud van een oven ook groter is en er dus een grotere inhoud verwarmd moet worden. Ondanks dat het verwarmingselement groter is dan dat bij een airfryer, zorgt juist de relatief kleine ventilator ervoor dat de luchtcirculatie in een oven lager is dan bij een airfryer.

Bovendien is de inhoud van een airfryer veel compacter dan dat van een oven, dus dat betekent dat het verwarmingsvermogen in combinatie met de krachtige hete luchtcirculatie voor een veel intensere opwarming zorgt van je gerecht. En daarom kun je met een airfryer wel airfryen en met een gewone oven niet.

Een oven moet dus met een relatief kleine ventilator een veel groter oppervlak verwarmen, in tegenstelling tot een airfryer die juist een kleiner compartiment heeft en dus een veel hoger rendement.

Airfryer is sneller voorverwarmd

Als je eten wilt bereiden in een oven, dan moet je de oven voorverwarmen. Afhankelijk van het formaat en type oven dat jij hebt, duurt het toch al gauw een kwartier voordat de oven de 180 graden heeft bereikt. Sommige ovens doen er zelfs een half uur over.

Tenzij je een ‘turbo heteluchtoven‘ hebt. Dit type oven heeft een warmte-element voor of rondom de ventilator zitten waardoor hete lucht in de oven geblazen wordt. Maar lang niet iedereen bezit dit type oven, de meeste mensen hebben een conventionele oven of gewone heteluchtoven en deze doen er gewoon wat langer over.

Een airfryer is veel sneller voorverwarmd dan in oven. En in de meeste gevallen is voorverwarmen helemaal niet nodig. Gemiddeld is een airfryer binnen 2-3 minuten voorverwarmd op 180 graden. Dat is ruim vijf keer sneller dan een gemiddelde hetelucht oven.

Dat een airfryer snel op temperatuur is, dat is vooral handig als je maar een klein gerecht wilt bereiden. Zoals aardappeltjes, frietjes, snacks of een stokbroodje. Want ga je voor één pistoletje echt helemaal je grote oven aanzetten? Met een airfryer gaat dat echt veel sneller. Lees meer over het voorverwarmen van een airfryer.

Kortere baktijden en lagere temperatuur

Als je eten gaat bereiden in een airfryer dan zul je merken dat je met een airfryer het gerecht sneller klaar hebt en op een lagere temperatuur in vergelijking met een oven. Op internet zijn er diverse formules te vinden om oven instellingen om te rekenen naar de juiste instellingen voor je airfryer.

Een gangbare formule is dat je de oventemperatuur moet verlagen met 20 graden en de baktijd moet verlagen met ⅓ van de baktijd. Dus stel een gerecht moet op 200 graden en 15 minuten in de oven, dan zou dat vertalen in de airfryer naar 180 graden en 10 minuten.

Soms werkt de formule, maar het is geen formule die voor elk recept of gerecht bruikbaar is. Mogelijk dat de website AirfryerCalculator je de juiste baktijd kan geven voor een bepaald gerecht. Maar de instellingen hangen vaak af van het type airfryer en het type gerecht.

Als je jouw airfryer goed onder de knie hebt dan weet je bijvoorbeeld vanzelf wel hoe je de instelling van oven kan vertalen naar jouw airfryer. 

Compacte inhoud

Airfryers komen in verschillende maten. Meestal aangegeven als kleine airfryers, XL airfryers en XXL airfryers. Maar zelfs de grootste airfryer komt niet in de buurt qua inhoud met dat van een oven.

Een Philips Airfryer XXL heeft bijvoorbeeld een inhoud van ruim 7 liter. Maar een doorsnee hetelucht oven 50 tot 70 liter. Dat is een enorm verschil.

Daarom is een airfryer minder geschikt voor het bereiden van grote gerechten voor meerdere personen. Zoals een grote lasagne, een ovenplaat met groenten of een paar stokbroden.

Voor dit soort klussen is een oven echt onmisbaar vind ik zelf. De compacte inhoud heeft dus het voordeel dat je airfryer snel op temperatuur is en dat de luchtcirculatie veel intensiever is, waardoor je bijvoorbeeld mooie krokante frietjes kunt bakken.

Het nadeel van de relatief kleine pan is dat je een stokbrood in tweëen moet snijden om deze af te kunnen bakken. En een lasagne is vaak maar net genoeg voor 2-3 personen als je deze in een XXL airfryer maakt

Opvangbak en mandje

Wat een airfryer uniek maakt ten opzichte van een airfryer is de uitneembare opvangbak en het frituurmandje. Het hangt er een beetje af van het type airfryer dat je hebt, maar meestal kun je of de pan of het airfryer mandje uit de airfryer halen.

Het voordeel hiervan is dat je het gerecht kunt opschudden tijdens de bereiding. En je kunt het gerecht makkelijk uit de airfryer halen omdat je een hittebestendig handvat hebt die je elk moment kunt vastpakken.

Als we kijken naar een oven, dan heb je een ovenplaat of een rooster. En zo’n plaat laat zich lastig opschudden zoals je wel kunt bij een airfryer mandje. Bovendien ontsnapt er bij een direct veel warmte als je de deur van de oven opent om je gerecht even om te draaien of op te schudden, als dat überhaupt mogelijk is.

Zeker bij de bereiding van frietjes, gebakken aardappeltjes of andere gerechten die rondom mooi krokant moeten worden, is een airfryer vele malen handiger in gebruik dan een oven.

Opvang van olie en afvoer van condens

Een airfryer vangt overtollig vet op onderin de pan. Als je ziet hoeveel vet er soms wel niet uit een braadworst, hamburger of kippenpoot druipt, daar schrik je soms wel even van.

In een airfryer ligt je gerecht standaard op de bodem van het airfryer mandje of het ligt op een uitneembaar plaatje. Hierdoor is je gerecht altijd één of twee centimeter van de bodem is verwijderd. Het voordeel is dat vet of ander vocht op de bodem van de pan kan druipen. Dit vet eet je dus niet op en daarom eet je gezonder en krijg je minder calorieën binnen.

Daarnaast wordt overtollig condensvocht afgevoerd via de luchtroosters van de airfryer. De damp wordt dus naar buiten geblazen. Dit is ook een van de redenen waarom frietjes bijvoorbeeld krokant worden in je airfryer en minder goed in de oven. Want een airfryer is constant condensvocht aan het uitblazen via de uitlaatroosters.

Bij een oven ligt je gerecht of op een dichte ovenplaat of op een rooster. Bij de dichte ovenplaat blijft het gerecht in het vet of vocht liggen. En bij een rooster kan het vet wegdruipen maar dan moet je eronder een opvangbak hebben om het vet op te vangen.

En de condens blijft in de oven rondcirculeren en zal pas ontsnappen als je de deur of klep van de oven even opent. Maar dat heeft niet hetzelfde effect als bij een airfryer.

Maximale temperatuur en timer

Waar een oven het wint van een airfryer zijn de instellingen voor de temperatuur en de timer. Een airfryer kun je doorgaans instellen van 80 tot 200 graden. Er zijn uitschieters die vanaf 40 graden kunnen worden ingesteld. En er zijn uitschieters die zelfs de 240 graden aan kunnen. Maar doorgaans is 200 graden het maximum.

Daarnaast kan een airfryer meestal tot maximaal 60 minuten worden ingesteld. Sommige airfryers kunnen maar tot maximaal een half uur worden ingesteld.

Vooral gerechten die langer moeten garen of stoven is het vervelend dat je de airfryer maar tot één uur kunt instellen. Zeker als je gerecht een paar uur in de airfryer moet.

Bij een oven is dat natuurlijk anders. Hier heb je de vrijheid om de oven in te stellen zolang dat je wilt. En hieruit blijkt ook maar weer dat een oven onmisbaar is voor de wat uitgebreidere of intensievere maaltijden die meer ruimte en tijd benodigd hebben.

Mijn ervaring met airfryers en ovens

Ik heb een inbouw heteluchtoven een combi magnetron oven en een heleboel airfryers. En sinds dat ik een airfryer heb maak ik veel minder gebruik van mijn oven of magnetron dan voorheen.

Het enige waar ik mijn oven nog voor gebruik is voor het bereiden van grotere gerechten. Zoals een grote lasagne, een bakplaat vol met groenten of een grote taart. En een magnetron gebruik ik om soep op te warmen of een restje van een maaltijd van de vorige dag.

Voor al het overige gebruik ik mijn airfryer. Het apparaat staat vrijwel elke dag op mijn aanrecht en wordt de gehele dag door gebruikt, vooral in het weekend natuurlijk. Denk aan het afbakken van croissantjes, het afbakken van broodjes. Het koken van eitjes, het grillen van groenten, het braden van vlees. Noem het maar op eigenlijk.

Ik vind een airfryer dus echt onmisbaar. Het is een perfecte aanvulling op een oven of magnetron. Ik vind zelf niet dat een airfryer je oven of magnetron kan vervangen. Maar het kan juist prima de wat kleinere en dagelijkse taken van je heteluchtoven overnemen.

Zie een airfryer als een nieuwe tool in jouw keuken. Het is een handige nieuwe toevoeging aan je keukenapparatuur. Je oven blijf je echt wel gebruiken. Zeker als je grotere gerechten wil maken. Denk aan ovenschotels, een groot stuk vlees of andere gerechten die je gewoon veel beter klaar kunt maken met een oven.

Oven snacks en friet

Ovensnacks en ovenfriet liggen in elke supermarkt. Dus waarom zou je een airfryer nodig hebben als je jouw favoriete snacks ook in een oven kunt bereiden?

Ik weet niet wat jouw ervaring is met snacks uit de oven. Maar het valt mij toch altijd een beetje tegen. De krokantheid ontbreekt vaak. En de snacks of de friet is niet gelijkmatig gegaard. Dat komt omdat je de friet of snacks lastig even opschud. Je friet of je snacks liggen namelijk op een plaat en één zijde wordt daarom niet goed krokant.

De airfryer is een hetelucht friteuse die juist goed overweg kan met snacks en friet. Dat komt omdat je snacks in een mandje liggen waar een constante stroom van hete lucht langs wervelt. Met resultaat: hete friet en frikandellen in een cripsy jasje. En dat is wat we willen.

In een oven kun je natuurlijk ook aardappelgerechten maken en friet lukt ook nog wel. Maar mijn ervaring is dat het in een airfryer minder gedoe is en dat de resultaten veel beter zijn.

Welke airfryer kopen?

Je moet natuurlijk niks. Ben je blij met jouw oven? En maak je hier al de lekkerste friet, snacks en andere dingen mee? Dan moet je het daar vooral bij houden. Wil je liever je oven minder vaak gebruiken en zoek je een vervanging voor je oude frituurpan? Dan is een hetelucht friteuse zeker interessant. Welke is nu het beste voor jou? Lees hier het advies over de beste airfryers.

Consumentenbond forum

Op het forum van de Consumentenbond werd ook de vraag gesteld wat nu de verschillen zijn tussen een airfryer of oven? Hieronder een paar voors en tegens:

• Noëlle zegt: Technisch gezien is er geen verschil, ze werken beide met een hitte-element en deze hitte wordt verspreid door een ventilator. Alleen de vormgeving is verschillend. Maar doordat lucht onder het mandje circuleert wordt de inhoud gelijkmatiger en sneller verhit dan bij een normale oven.
• Fred B zegt: Met een hetelucht oven kun je veel meer. De geschikte producten voor de airfryer kunnen ook in de oven. Dus als je al een oven hebt zou ik geen airfryer kopen.
• Aardvark zegt: Friet maken in de oven is een klein drama, het opschudden in een airfryer is veel eenvoudiger. Aanwezig vet druppelt in een airfryer naar de bodem, terwijl in en oven het product in het vet blijft liggen. Daarnaast is de luchtcirculatie intenser in een airfryer, dat kan een ander effect geven op je gerechten.
• Ekokok zegt: Wij maken friet gewoon in de oven, na 15 minuten opschudden, het gaat prima.
• Natalie zegt: Ik heb een oven en heb nooit een airfryer gemist. Maar mijn friet gaat de olie in en echt niet de oven.
• Monique zegt: Ik heb een airfrer en ik maak er veel mee klaar. Diepvriesfriet smaakt niet zo lekker als uit de friturpan, maar verse frietjes zijn echt heerlijk.

Zoveel mensen, zoveel meningen. Zowel een oven als een airfryer zijn naar mijn eigen mening onmisbaar. Ze vullen elkaar mooi aan, veel succes met je keuze. En onthoud, ik respecteer je keuze – ik hoop ook dat je de mijne respecteert.

Disclaimer: In dit artikel vergelijk ik mijn ervaring met airfryers met mijn eigen hetelucht oven. Het is onmogelijk voor mij om alle soorten ovens te vergelijken met een airfryer. Uit de reacties blijkt dat er ook snelle tubo-ovens zijn die net zo snel warm zijn als een airfryer. Maar lang niet iedereen heeft zo’n type oven in huis staan. Ik gebruik zelf een standaard hetelucht oven van AEG, ik gebruik deze met plezier. Toch merk ik dat mijn airfryer taken overneemt van mijn grotere oven, denk aan het bereiden van een rollade of afbakbroodjes. Voor een diepvriespizza gaat bij mij toch wel de oven aan, simpel omdat deze niet goed past in een airfryer ;)